Ted van den Bergh

Nou hup, beter laat dan nooit, uit het hart en als ‘luie lezer’,
want daar zullen er heel wat van zijn.
Maar ze moeten het boek wel kopen is mijn boodschap.

Praktijkboek Dynamische Oordeelsvorming, Martin van den Broek e.a.

Het is verleidelijk te beginnen met de feitelijkheden, zoals de 5 delen, de 6 thema’s, de 16 praktijkbeschrijvingen, de 19 auteurs en 35 hoofdstukken, maar dat kan immers iedereen direct zelf constateren.

Meer van belang is wat ik er als luie lezer van vind. What’s in it for me? Welnu daar moet ik beginnen met eeen compliment.

De overzichtelijke indeling,  met alleen al een 3 pagina’s lange inhoudsopgave, een leeswijzer (‘waar te beginnen’  etc) en inleiding (‘Waarom…’, ‘Waartoe…’, Voor wie…’, ‘Waar het werkelijk om gaat…’) laten niets te wensen over. De luie lezer kan direct beginnen met het laaghangende fruit. Krenten uit de pap lezen? Geen probleem.

Voor mij begint dat natuurlijk met de beschrijving van het model. Die beslaat nauwelijks 15 bladzijden, heerlijk!, met plaatjes (veel lemniscaten, of 8-jes in de volksmond), tussenkopjes (‘Wanneer, waar en hoe aan de slag…?’, ‘Vooroordelen…’, ‘Oordeelsomvorming…’) en heldere opsommingen (‘In het kader van DO onderscheiden we drie soorten oordelen…’).

Daarna door naar Hoofdstuk 4: Van discussie naar dialoog. Dialoog had voor mij met een hoofdletter gemogen, maar het boek is al gedrukt begrijp ik. Hier vind je als eerste zinnen: ‘Met een vraag bereik je meer dan met een mening! Wat bedoel je?’ Fantastisch, simpel en tegelijk een oefenweg voor het leven. Mijn favoriete vraag (en ook die van mijn kleinzoon) is: waarom dan? Als je die vraag op een niet pedante manier een paar keer stelt, echt omdat je het wilt weten, hoor je antwoorden komen die steeds dieper gaan en zit je bij de kern voor je het weet. Het gaat verder over escalatie en polarisatie, al die zaken die je niet wil meemaken in een gesprek. Oordeel niet te snel (wat een dom verhaal, geen touw aan vast te knopen) maar zeg simpelweg “nu begrijp ik je even niet” of “wacht, nu kan ik je niet meer volgen”. Ik sta telkens weer versteld van de bereidheid van de ander alles te doen om het je wel duidelijk te maken. Voor de liefhebbers van geweldloze communicatie, luisteren met mededogen of open minded aanwezig zijn in een gesprek, is er veel te halen in dit hoofdstuk.

Thema 2: DO als agrarische bezigheid is een mooi voorbeeld van hoe deze thema’s de hele stof verlevendigen. Ik verklap er niets over maar leg dit verhaal maar eens een paar nachtjes onder je hoofdkussen. Je zal er van versteld staan hoeveel inspiratie er van uit gaat. Het leert je kijken naar ontwikkeling als vrucht van goede gesprekken.

Hoofdstuk 10 is ook fijn om een tijdje over na te denken. Beter gezegd, om te leren dat het kansrijk is je voor te bereiden op een gesprek, met name waar het om je eigen rol gaat. Wel eens een rotgevoel gehad na een slecht nieuws gesprek? Herinner je dat gevoel alvorens je aan het volgende begint en start met een introvisie.

Zo zijn er meer interessante stukken te vinden (coachen, communicatie ouders-leerkrachten, cultuurverandering in organisaties) en ik ben telkens weer blij met de korte krachtige taal waarin al die parels zijn beschreven. Je hoeft, lui als ik ben, echt niet het hele boek te lezen om er veel aan te hebben.

Dit is dan ook een praktijkboek dat je wilt bezitten. Naast de stoel waar ik af en toe nadenk over hoe de dingen beter kunnen, hoort dit boek gewoon onder handbereik te liggen.

Ted van den Bergh
Directeur Stichting Triodos Foundation